رادیولوژی دندان یک روش تصویربرداری است که برای تشخیص اختلالات دهان و دندان و انتخاب بهترین روش درمان استفاده می شود. با روش تصویربرداری رادیوگرافی به تشخیص آسان پوسیدگی، التهاب، اختلالات در استخوان ها یا مشکلات ریشه دندان که در معاینه قابل مشاهده نیست کمک خواهد شد. در این مقاله قصد داریم به توضیح و بررسی رادیولوژی دندان بپردازیم.
رادیولوژی دندان چیست؟
با روش رادیولوژی دندان می توان بیماری ها را قبل از پیشرفت تشخیص داد و در کوتاه مدت راه حلی برای بهبود و درمان آن پیدا کرد. روش تصویربرداری رادیوگرافی یک روش بسیار راحت و کوتاه است.
آیا رادیولوژی دندان مضر است؟
در روش تصویربرداری رادیوگرافی، قطعاً اشعه ایکس وجود دارد که از دستگاه های مورد استفاده به بیمار منتقل می شود. مانند هر زمینه ای، فناوری در حوزه سلامت نیز پیشرفت زیادی کرده است و اشعه ایکسی که بیمار در هنگام تصویربرداری دریافت می کند تقریباً مشابه اشعه ایکسی است که هنگام تماشای تلویزیون یا استفاده از تلفن دریافت می کند. رادیولوژی دندان در کودکان مانند بزرگسالان استفاده می شود. این روش مانند استفاده آن در بزرگسالان، هیچ ضرری برای کودکان نیز ندارد.
موارد استفاده از رادیولوژی دندان
رادیولوژی دندان میتواند به تشخیص بسیاری از مشکلات دهان و دندان کمک کند که در زیر به آنها اشاره شده است:
- تشخیص اختلالات مفصلی
- وجود یا عدم وجود کیست در دندان و استخوان
- تشخیص کبودی های نامرئی و ریشه
- وجود شکستگی و دررفتگی در دندان و فک
- تشخیص بیماری های غدد بزاقی
- ظاهر وضعیت دندان برای مداخله جراحی
انواع رادیولوژی دندان
برای مقاصد مختلف از انواع رادیولوژی دندان استفاده میشود که هر کدام به شرح زیر هستند:
اشعه ایکس بایت وینگ
استفاده از این نوع اشعه بسیار رایج است. از این روش اغلب برای مقاصد پیشگیرانه استفاده می شود زیرا راهی عالی برای مشاهده هرگونه پوسیدگی بین دندان ها یا زیر خط لثه است. همچنین اشعه ایکس بایت وینگ معمولا برای تعیین محل ناراحتی دندان استفاده می شود.
پری اپیکال اشعه ایکس
اگر دندانپزشک شما نیاز به بررسی کامل کل دندان یا استخوان فک شما را دارد، اشعه ایکس پری آپیکال انتخاب بهتری است. تصویر از کل دندان، و همچنین نمایش اندکی از ریشه دندان توسط این نوع اشعه صورت میگیرد.
اشعه ایکس معمولاً کل ردیف بالایی یا پایینی دندان ها را در یک تصویر در اختیار قرار میدهد. اگر دندانپزشک شما مشکوک به آسیب ریشه دندان یا مشکلات استخوان فک باشد، احتمالا این نوع اشعه ایکس را توصیه میکند.
اشعه ایکس اکلوزال
اشعه ایکس اکلوزال برای تصویربرداری از آنچه در داخل سقف یا کف دهان می گذرد طراحی شده است که به دندانپزشک کمک می کند تا رشد و قرارگیری کامل دندان را ببیند. این روش ممکن است برای کشف اینکه چرا دندانها هنوز رویش نیافتهاند یا برای تشخیص دندانهای اضافی که میتوانند به دندانهای دائمی سالم آسیب برسانند، استفاده شود. این نوع اشعه ایکس میتواند برای تشخیص شکاف کام یا شکستگی نیز استفاده شود. کیستها، آبسهها یا تودههای سخت یافت شده را نیز میتوان با اشعه ایکس اکلوزال تشخیص داد.
اشعه ایکس پانورامیک
اشعه ایکس پانوراما از دستگاه خاصی استفاده می کند که یک تصویر از کل دندان های بالا و پایین شما می گیرد. نتیجه یک تصویر دو بعدی، از دهان شما است. اگر از عوارض مکرر رنج می برید یا در گذشته روشهای دندانپزشکی مختلفی انجام داده اید، ممکن است دندانپزشک شما هر از چند گاهی یک عکس پانورامیک را برای اطمینان از سلامت دندان توصیه کند.
اشعه ایکس پانورامیک میتواند به عنوان یک روش رایج اشعه ایکس مورد استفاده قرار گیرد و اغلب برای آماده سازی برای اقدامات دندانپزشکی بزرگ مانند قرارگیری بریس استفاده می شود. همچنین دندانپزشکان معمولاً از آن برای تشخیص عوارض عمده ای مانند تومورهای فک، کیست و سینوزیت استفاده می کنند.
پروجکشن سفالومتری
پروجکشن سفالومتری یک عکس اشعه ایکس از یک طرف کل سر است که معمولا توسط متخصصان ارتودنسی استفاده می شود. دندانپزشک ممکن است این نوع اشعه ایکس را برای اینجاد یک برنامه درمانی مناسب یا تشخیص هرگونه عارضه گلو مانند توده یا سرطان پیشنهاد کند.
اشعه ایکس پرتو مخروطی
یک روش تصویربرداری است که از فناوری کامپیوتری برای تبدیل تصاویر دو بعدی به یک تصویر سه بعدی استفاده می کند. در مقایسه با اشعه ایکس دو بعدی سنتی که یک تصویر صاف را نشان می دهد، تصویر سه بعدی تمام ابعاد و جنبه های دندان و استخوان اطراف را نشان می دهد.
سخن پایانی
تشخیص دقیق مشکلات دندانی در یک منطقه خاص بسیار پیچیده است که بدون استفاده از این فناوریها امکان پذیر نیست. همچنین دندانپزشک می تواند قبل از شروع هرگونه درمان مثل کاشت، ایمپلنت دندان را در رایانه ای که در مقابل شما قرار دارد، معاینه، تشخیص و عملاً در دهان شما قرار دهد. چنین روشی از اشتباهات احتمالی جلوگیری خواهد کرد.
